Almanca’da “Kalkmak” Nasıl Denir?
Sevgili öğrenciler, bugün sizlere Almanca’da “kalkmak” fiilinin nasıl söylendiğini ve kullanıldığını anlatacağım. Almanca’da “kalkmak” için kullanılan kelime “aufstehen” dir. Yani “auf” (yukarı) ve “stehen” (durmak) kelimelerinin birleşiminden oluşuyor. Dolayısıyla “aufstehen” kelimesi tam olarak “yukarı kalkmak” anlamına geliyor.
Peki, “aufstehen” kelimesini cümle içinde nasıl kullanıyoruz? Hadi birkaç örnek verelim:
– Ich stehe um 7 Uhr morgens auf. (Sabah saat 7’de kalkarım.)
– Die Kinder stehen früh auf, um rechtzeitig in die Schule zu kommen. (Çocuklar okula zamanında yetişmek için erken kalkarlar.)
– An Wochenenden stehe ich meistens etwas später auf. (Hafta sonları genellikle biraz daha geç kalkarım.)
– Meine Großmutter steht jeden Morgen um 6 Uhr auf. (Büyükannem her sabah saat 6’da kalkar.)
– Wann stehst du normalerweise auf? (Genellikle ne zaman kalkarsın?)
Gördüğünüz gibi, “aufstehen” fiili günlük hayatımızda sıklıkla kullanılan bir kelime. Sabah uyanıp günümüze başlamak için “aufstehen” diyoruz. Ayrıca, “aufstehen” fiili ile birlikte zaman bildiren kelimeler de kullanılıyor, örneğin “um 7 Uhr”, “früh”, “etwas später” gibi.
“Aufstehen” Fiilinin Çekimi
Şimdi de “aufstehen” fiilinin çekimini inceleyelim:
ich stehe auf
du stehst auf
er/sie/es steht auf
wir stehen auf
ihr steht auf
sie/Sie stehen auf
Gördüğünüz gibi, “aufstehen” fiili düzenli bir fiil. Kişi zamirlerine göre çekimi yapılıyor. Örneğin “ich stehe auf”, “du stehst auf”, “er steht auf” gibi.
“Aufstehen” Fiilinin Zıt Anlamlısı
“Aufstehen” fiilinin zıt anlamlısı ise “sich hinlegen” yani “yatmak” oluyor. Yani “aufstehen” ile “yataktan kalkmak”, “sich hinlegen” ile de “yatağa girmek” anlatılıyor.
Örnek cümleler:
– Ich lege mich um 22 Uhr abends hin. (Akşam saat 10’da yatağa giriyorum.)
– Nach einem anstrengenden Tag lege ich mich gerne früh hin. (Yorucu bir günün ardından erken yatmayı seviyorum.)
– An Wochenenden lege ich mich manchmal länger hin. (Hafta sonları bazen daha geç yatıyorum.)
– Meine Kinder legen sich pünktlich um 20 Uhr hin. (Çocuklarım tam saat 8’de yatağa giriyorlar.)
Görüldüğü gibi, “sich hinlegen” fiili de günlük hayatımızda sıklıkla kullanılan bir fiil. Yatağa girmek, uyumak anlamına geliyor.
“Aufstehen” ile İlgili Diğer Kelimeler
“Aufstehen” fiilinin yanı sıra, bu kökten türemiş başka kelimeler de Almanca’da kullanılıyor. Bunlara bir göz atalım:
– der Aufstand (ayaklanma, isyan)
– der Aufsteiger (yükselen, ilerleme kaydeden)
– die Aufsteherin (kalkan, ayağa kalkan kadın)
– der Aufstieg (yükseliş, ilerleme)
– die Aufstiegsphase (yükseliş dönemi)
Görüldüğü gibi, “auf” ön eki ile türetilen kelimeler genellikle “yukarı çıkma”, “yükselme”, “ilerleme” anlamlarına geliyor. Dolayısıyla “aufstehen” fiili de bu anlamda kullanılıyor, yani “yukarı kalkmak” demek oluyor.
Sevgili öğrenciler, umarım Almanca’da “kalkmak” fiilinin nasıl söylendiği ve kullanıldığı hakkında fikir sahibi oldunuz. Eğer herhangi bir sorunuz varsa, lütfen sormaktan çekinmeyin. Hep birlikte Almanca öğrenmeye devam edelim!